Castrum Valan i pałac Lenno

 (http://dolny-slask.org.pl/732575,foto.html?idEntity=550734)

Sobota. Zaczęło się od tego, że odwiedziliśmy Pławną 9 czyli królestwo Milińskiego. Samego szefa nie było bo czas ferii w Zieleńcu z rodziną spędzał, ale już dzisiaj upewniał się czy byliśmy. Byliśmy. Potem obejrzeliśmy Wleński Gródek i pałac Lenno na podzamczu  czyli wieś Łupki nad Wleniem. Tę wizytę sama gościom swoim narzuciłam, bo nie byłam pewna czy mówiąc o zamku we Wleniu  wiem o czym mówię, w zakamarkach umysłu znajdując jakieś sanatorium w typie hospicjum czy kaplicy z XVIII-wiecznymi sarkofagami pełnymi nieboszczyków widocznych w pęknięciach i

przesunięciach pokryw sarkofagów. Tak, to to samo miejsce.
Na górze nad dzisiejszym Wleniem  był w X w. gród ziemno - drewniany, sztandarowe dzieło w systemie warowni polsko - czeskiego pogranicza.  W 1108 r. stał się siedzibą kasztelanii, wzmiankowanej w bulli papieża Hadriana w 1150 r. (podobnie jak zamek otmuchowski, przy którym niedawno coś robiłam).
Z tego ujęcia u góry widać wieżę sześciokątną, najstarszą część zamku murowanego, wzniesionego w końcu XII w., może przez księcia Bolesława Wysokiego.

A niżej - na kamiennym murze - wielki bazaltowy naciek lawy poduszkowej, która stanowi fundament zamku, a pochodzi z czasów kambru, kiedy tu ruchy górotwórcze miały miejsce, a więc od późnego kambru przez dolny perm.. cokolwiek to znaczy. Jednym z najbardziej znanych w okolicy odsłonięć dolnopermskich  skał wulkanicznych są wielisławickie organy w Sędziszowej na skraju Świerzawy, które, ze względu na znaczenie  krajobrazowe kamieniołomu, objęte ochrona zostały już w okresie międzywojennym. Jeszcze niżej kościół św. Jadwigi z 1662 r. usytuowany miedzy pałacem a zamkiem, wg legendy wzniesiony przez św. Jadwigę na miejscu skarbu wskazanego przez sarenkę kopytkiem pod świętą lipą - monet rzymskich.

Wracając do zamku. W 1465 r. kupił go rycerski rozbójnik Hans von Zedlitz, stronnik czeskiego husyckiego króla Jerzego z Podiebradów. Był jednym z bardziej niebezpiecznych grasantów  na terenie Śląska. Jego rozboje miały podtekst polityczny -  wspierali go stronnicy czeskiego króla, gdy łupił miasta i kupieckie karawany a nawet okoliczne wioski, jeśli było z czego.  Skargi zanoszone do książąt śląskich pozostały bez odzewu - władza obawiała się króla Jerzego, próbując polubownie sprawy z jego stronnikiem załatwiać. Ale potem, po wojnie czesko-węgierskiej Maciej Korwin, jako chwilowy król Czech zająwszy Śląsk, 

Łużyce i Morawy,  nakazał  wojskom węgierskim, łużyckiemu Związkowi Sześciu Miast oraz mieszczanom Lwówka Śląskiego i Jeleniej Góry zniszczyć bandyckie zamki, w tym m.in. Podskale i Wleń. Podskale wysadzono w powietrze, Wleń ocalał a Zedlitz uciekł do Czech pod skrzydła Władysława Jagiellończyka.

Sto lat później osiadł tu Sebastian von Zedlitz - Neukirch, który w latach 1567-74, za pomocą  Jerzego der Wahlich, przebudował zamek, podniósł jego obronność oraz zbudował dwukilometrowy, drewniany wodociąg, doprowadzający wodę z sąsiedniego wzgórza. Kolejny Zedlitz - Konrad, w pocz. XVII w.  też był typem bandyty - wymuszał  od ludności  daniny i usługi, a jeżeli nie chcieli  spełnić jego życzeń,  to np.więził on w lochu burmistrza miasta. W czasie wojny trzydziestoletniej zamek był kilkakrotnie oblegany i zdobywany przez wojska szwedzkie, cesarskie oraz oddziały Janusza Radziwiłła. W 1646 r. wysadzono człony kamiennych umocnień, podpalony popadał w ruinę.   Nowym właścicielem został pułkownik króla francuskiego Ludwika XIII Adam von Kaulhaus, który u stóp wzgórza zamkowego zbudował wygodny barokowy pałacyk oraz kościół pod wezwaniem św. Jadwigi. Pałac Lenno  jest dziś  własnością Belga Luka van Hauwaerta. 

http://poznajpolske.onet.pl/dolnoslaskie/luk-vanhauwaert-normalny-gosc-z-palacu-lenno/b5p53