czwartek, 20 stycznia 2011

,,Duszo ludzka jakżeś podobna do wody !”

Egipski Nun, wywodzący się jeszcze z Chaosu jest prawdą sprzed stworzenia świata, potem oceanem, na którym unosi się Ziemia. Babilońskie Apsu i Tiamat, grecki Okeanos, biblijne wody Chaosu… Woda. Nieuporządkowana, przeciwieństwo Kosmosu (porządku), niestała, chwiejna, przybiera kształt naczynia, które ją przyjmuje. Zawiera nieskończoność możliwości, przynosi symboliczną śmierć i oczyszczenie duchowe. Odrodzenie Izraelitów po przejściu przez Morze Czerwone i Jordan, sadzawka Siloe - esencja wiary chrześcijańskiej, wody sadzawki Betseda uzdrawiająca, gdy anioł nimi porusza. Kapłani przyjmowani do służby przechodzili rytualne ablucje w Egipcie, Grecji, Rzymie, chrześcijanie oczyszczają się w czasie chrztu, dostając nowe imię. „..Dajcie, bracie, kubeł wody: ręce myć, gębę myć, suknie prać — nie będzie znać” – woła Czepiec Wyspiańskiego. Woda zmywa grzechy, również przedmałżeńskie, stąd pogańskie rytualne kąpiele przy zawarciu ślubu. Dziewczęta greckie kapały się w Skamandrze prosząc by zabrał ich dziewictwo i uczynił je płodnymi, woda w rytuałach magicznych ma też rolę nasienia. Woda to życie.

Woda – najprostszy z możliwych tytuł wystawy, a szeroki jak… woda. Woda zawsze w ruchu, kolorowa, barwna, zwodnicza jak lustro, groźna w sztormach i powodziach, unosząca na powierzchni, poddająca próbom, przywracająca siły wędrowcom pustyni, odświeżająca, oczyszczająca z brudu, odmładzająca, lecząca, użyźniająca. Pramateria – symbol chaosu, niestałości, zmienności, ale i wiedzy i pamięci podświadomości. Materia prima wszystkiego , podstawa wszechrzeczy, w której rodzi się wszystko, symbol potęgi, płodności, źródło życia i śmierci.

Sadzawka Siloe, położona w obrębie murów pd. dzielnicy Jerozolimy , o długości (dzisiaj) 16 m, szerokości 5-6, głębokości 7 m. Do niej, w ostatnim dniu Święta Namiotów , na pamiątkę pobytu na pustyni po opuszczeniu Egiptu, odbywała się procesja kapłana w otoczeniu grających na harfach i fletach lewitów oraz ludu. Zaczerpniętą dzbanami wodę wnoszono uroczyście do świątyni wchodząc przez „bramę wody”.
Symbolika Siloe jest esencją wiary: jesteś ślepy, idź obmyj się w sadzawce Siloe, a przejrzysz.
"Jeżeli kto pragnie, niech do mnie przyjdzie, a pije. Kto wierzy we mnie, jak mówi Pismo, rzeki wody żywej popłyną z jego wnętrza. A to mówił o Duchu, którego otrzymać mieli ci, co w Niego uwierzyli". / J 7, 37-39 /.
Od góry po kolei:
Bogusia Twardowska - Rogacewicz , "Błękitna cisza"
Krzysiek Figielski, "Podwodność" (Błekitny Zamek)
Janusz Motylski , "Źródło III" (Sadzawka Siloe)
Czwarta praca będzie osobno, jest zupełnie inna. Pokazuję współczesne obrazy, które pojadą na wystawę w Tervuren.

1 komentarz: