Bernatka czyli Bernadeta Nowak - malarka z Kamiennej Góry.

Kamienna Góra to dziwne miasto, o którym niewielu ludzi wie, poza mieszkańcami i tymi, którzy interesy tam załatwiają. Co z tego, że przepięknie położona pośrodku Kotliny Kamiennogórskiej i na stokach Czarnego Lasu oraz Gór Kruczych, u ujścia rzeki Zadrny do Bobru, kiedy na odległych rubieżach. Miasto w centrum zabudowane kamienicami i sporymi budynkami użyteczności publicznej, świadczącymi o niegdysiejszej świetności. Skrzyżowanie historycznych szlaków z Jeleniej Góry do Wałbrzycha i ważniejszego - do Czech przez Bramę Lubawską straciło na znaczeniu, teraz podróżuje się inaczej. Kamienna pozostaje na uboczu. A szkoda,  bo warta odwiedzenia. I gdyby tereny gminy oraz sąsiedniej gminy Lubawka nie straciły na turystycznym znaczeniu (choć przepięknę - pustoszeją), pewnie Kamienna stanowiłaby ważną bazę wypadową w tamten rejon.  Sama też ma co pokazać. Choćby otoczony barokowymi kamieniczkami rozległy rynek, dawny Kościół Łaski projektu Martina Frantza - podobnie jak jego jeleniogórski projekt - założony na planie krzyża greckiego, dziewiętnastowieczne wille. Albo położone niedaleko opactwo cystersów w Krzeszowie z kościołem stanowiącym mauzoleum książąt świdnicko - jaworskich.  Częściej chyba tam Czesi przyjeżdżają niż turyści z Polski. Wczoraj spotkałam Daniela Macha - szefa  muzeum w Zalerzu, który wraz z żoną rowerami na wycieczkę przyjechał - z Zaclerza to tylko 40 km przepięknej trasy rowerowej

Ostatnio dosyć często bywałam w Kamiennej z racji jazd do Wałbrzycha oraz zawodowych - robiłam  karty architektury obiektów kolejowych, w tym neogotyckiego dworca. Dworce dolnośląskie to perełki, szkoda, że w coraz gorszym stanie. Robiłam też GEZ dla gminy Lubawka, więc dosyć dokładnie poznałam sąsiedztwo Kamiennej Góry. Nie załapałam się na  GEZ dla Kamiennej, poznałabym ją dokładniej. A chciałabym się do tego miasta przekonać, bo przyznam, że nie bardzo go lubię.  Może przez  ponury nastrój masywu górskiego, który oddziela naszą kotlinę od Kamiennogórskiej.  Jeżdżę tam przez Przełęcz Kowarską, która zwłaszcza w deszczu i w nocy  budzi grozę, choć widoki przepiękne. Wczoraj wracając z Kamiennej  w pełni upalnego słońca zbierałam kwiatki na łąkach. Mam teraz w domu trzy bukiety fioletowych dzwonków, dziurawca i rumianku.
Miałam o Bernatce pisać... Trudno się pisze o sztuce amatorskiej, gdyż jest bardzo osobista, wrażeniowa i rzadko trzyma się przepisów i reguł. Przez swą emocjonalność na emocje widza działająca - a tu już jak z gustem - nie dyskutuje się.  Środowisko artystyczne Kamiennej to przynajmniej czterech znanych mi malarzy: Tadeusz Suski, Marian Wiekiera, Irek Szymik i Bernadeta należą do Nowego Młyna. Wszyscy autodydaktycy, wszyscy nieźli warsztatowo i każdy inny. W Kamiennej też startował Paweł Trybalski - jako projektant w zakładach lniarskich. W sumie też autodydaktyk... 

Bardzo dobry tekst o Bernatce napisał Jurek Kurowski - prezes Młyna. Przyłożył się, wywiad z nią przeprowadził.  Ja poszłam po bandzie i swoje odczucia napisałam. Między nami drobny spór się toczy - o stosunek do artystów amatorów i ich rolę. Pisząc o Bernatce, znalazłam kolejny argument.

"Malarka radości. 

Na przykładzie malarstwa Bernadety Nowak można spokojnie przewartościować znaczenie określenia „malarz - amator”, pozbawiając go  pejoratywnego wydźwięku.  W malarstwie  Bernatki jest wszystko to czym charakteryzuje się sztuka artystów nie posiadających uczelnianego dyplomu.  Twórczość dla przyjemności nie wartościowana potrzebą oceny,  radość twórcza czytelna w dynamice kompozycji i żywej kolorystyce,  przede wszystkim  jednak - wolność tworzenia wynikająca z braku przymusu finansowego.  Amator mówi: tworzę bo chcę, zawodowiec – bo muszę. Zawodowstwo zobowiązuje, choćby do wykraczania poza przeciętność – bo tylko dla najlepszych jest miejsce w panteonie sztuki.  Lecz do pojawienia się geniuszy potrzebny jest warunek – bogate i wielobarwne życie artystyczne w tle. A tło tworzą wszyscy dążący do doskonałości, tak profesjonaliści jak i artyści amatorzy, których ilość i jakość jest wartością niezmiernie ważną dla kształtowania krajobrazu kulturowego.

Bernadeta Nowak jest malarką amatorką w pełnym pozytywnym znaczeniu słowa.  Wraz z artystami „Nowego Młyna” tworzy barwną kolonię artystyczną regionu. Maluje  widzianą rzeczywistość przepuszczając ją przez filtr własnych emocji:  ludzi wędrujących uliczkami  Kamiennej Góry o pierzejach  zabudowanych niewielkimi kamieniczkami, radość   kwiatów  w letnich ogrodach,  liryczne życie nastrojowych  zaułków pejzażu,  pracowitość ruchliwego stadka  kur na majdanie podwórka, nieokiełznaną energię  koni  w pędzie wznoszących tumany kurzu, uśmiech portretowanych przyjaciół i znajomych, nastrój   pełnego zwierzeń wieczoru przy świecy …. Z  jej obrazów emanuje radosna  energia,  ciepło i pogoda ducha.  Ruchliwość drobnych czystych pociągnięć pędzla, ciepłe światło przenikające barwy i rozświetlające przestrzeń, dynamika kształtów buduje przestrzeń obrazu.  Malarka nie szuka archetypów i reguł. Dzięki intuicyjnej umiejętności czytania świata i ekspresji czystych barw dokonuje specyficznej syntezy tego co w jej świecie jest najważniejsze: zmienność, pozytywna emocja, radość, reakcja na szarą codzienność.  Jej twórczość jest zdecydowanie wartością emocjonalną .  

„ Mam w sobie dużo pokory by wiedzieć jak bardzo niedoskonałe są moje prace, ale wierzę że zdarza się iż komuś na ich widok zaczynają błyszczeć oczy i wypełniają się one wzruszeniem. Malowanie mnie uszczęśliwia i uskrzydla powodując, że staję się silna wewnętrznie i potrafię pokonać prawie wszystko co mnie zasmuca”.

Oby każdemu twórcy towarzyszyło takie artystyczne credo.